Leuke weetjes

Leuke weetjes

Uit het dagboek van Ds. Hiebendaal

Hoe mooi is het om in de oude stukken van het Woolde nog een persoonlijk en (natuurlijk) handgeschreven dagboek terug te vinden van ds. Hiebendaal; geheel gewijd aan de totstandkoming van het Oude mannen- en vrouwenhuis. Onderstaand beschrijven we een aantal items uit dit dagboek. 

6-2-1918

Het blijkt dat er steeds meer ouderen in het ziekenhuis liggen, die daar eigenlijk niet thuishoren. Door de woningnood is er geen andere mogelijkheid voor opvang voor deze groep. De kerk vindt het tijd om geld in te zamelen voor de realisatie van een Oude mannen en vrouwenhuis. Op 6 februari 1918 wordt de eerste collecte gehouden in de kerk. In de zondagsdienst van 10.00 uur. Deze collecte komt maandelijks terug op de eerste zondag van de maand.

Oktober 1920

In oktober 1920 besluit de Kerkeraad van de Hervormde gemeente in Hengelo om alle ‘niet Roomsche’ inwoners van Hengelo aan te schrijven met het doel geld in te zamelen voor het oude mannen en vrouwenhuis. (zie bijlage-circulaire). Maar liefst 5.000 brieven worden in Hengelo verspreid. Koster Gerrit Peusscher kan dit niet alleen af en roept hulp in.

(bijlage: mailing - verzoek om financiële bijdrage)
(bijlage: cheque die werd uitgeschreven voor de bijdragen)

Uiteindelijk komen er 745 reacties. Er worden eenmalige, maandelijkse, wekelijkse en jaarlijkse bijdragen toegezegd.

Al snel komt er gepraat in Hengelo. Het gaat immers om een huis van de Hervormde kerk, maar er wordt ook geld ingezameld in niet-kerkelijk Hengelo. Ook vindt er een discussie plaats of het toekomstige huis onder de diaconie van de kerk moet vallen. Daar wordt uiteindelijk vanaf gezien, omdat het op te richten huis anders een verkapt ‘armenhuis’ zou zijn. Men wil ook graag  huisvesting bieden aan de beter gesitueerde ouderen van Hengelo

16 november 1920

Op 16 november 1920  wordt de ‘Stichting ter oprichting van het Oude mannen en vrouwenhuis’ bij notariële akte vastgelegd. Het bestuur van de stichting ligt bij een groep van negen Regenten, waaronder de notaris Ten Doesschate zelf en dominee Hiebendaal.

3 maart 1921

Op 3 maart 1921 vindt er een openbare verkoop plaats van de persoonlijke eigendommen van Aleida Lasonder. De bezittingen blijken niet van waarde. De gehele inboedel brengt slechts f 168,65 op. Er wordt op deze datum ook een verzoek naar koningin Wilhelmina verzonden om de erfenis van Aleida Lasonder te mogen aanvaarden.

(bijlage: weergave van de bovenkant van de brief van koningin Wilhelmina)

Het huis van Aleida wordt vervolgens verhuurd aan een moeder met zoon die hun huis verliezen door brand. Zij mogen de woning huren totdat deze verkocht wordt. 

28 juni 1921

Op 28 juni vindt er een openbare verkoop plaats van Huize Engelien (Deldenerstraat 198). Het ging al een tijd niet goed met het pension en de kerk had haar oog al eerder op het pand laten vallen. De gebroeders Stork hebben ook hun oog laten vallen op dit pand. Door een foutje bij het bieden is ds. Hiebendaal de gebroeders Stork te slim af en weet hij het pand in eigendom te krijgen.

(bijlage: Tekening van het perceel van huize Engelien) 
(bijlage: foto van krantenbericht van openbare verkoop huize Engelien)

Als Huize Engelien is gekocht blijk dat er nog een goed gevulde wijnkelder onder het huis zit. Om geen ‘geroddel over dronkemanspraat’ in de hand te werken wordt er besloten om de kelderinhoud onderhands te verkopen.

28 juli en 11 augustus 1921

Op 28 juli ontvangt de kerk de Koninklijke machtiging tot aanvaarding van de erfenis van Aleida Lasonder. Meteen wordt het vastgoed uit deze nalatenschap openbaar geveild (op 11 augustus, weer door notaris Ten Doesschate). Het onroerend goed bevat een winkel met woonhuis en nog 2 burgerwoningen met schuur en erf.

21 augustus 1922

Op 21 augustus betrekken de schoonouders van ds. Hiebendaal als eerste bewoners huize Avondrust.   
Er wordt al snel geroddeld dat dominee Hiebendaal onderonsjes heeft met mensen om hen woonruimte in Avondrust toe te zeggen. Hiebendaal weet dat er over hem gepraat wordt en geeft aan dat hij niet alléén beslist wie er wel of niet in het huis komt te wonen. Dat gebeurt in de vergadering van regenten. 

Maar wie kunnen er dan in Avondrust komen wonen?

  • Mensen die weinig of niets kunnen betalen
  • Mensen die kunnen betalen voor de gemaakte onkosten.
  • Mensen die meer kunnen betalen en daarmee ook betalen voor de mensen die niets kunnen bijdragen. (Het mag immers niet alleen een armenhuis worden).

Als personeel is er een hoofd (Trui Wevers), een hulp in de huishouding (Antje) en een tuinman. Van Antje is bekend dat haar is toegezegd dat ze haar verdere leven in Avondrust mag ‘slijten’; zij is een alleenstaande vrouw.

1923

De grond die aan de tuin grenst wordt aangekocht voor een eventuele uitbreiding.

Vlak daarna vermeldt dominee Hiebendaal in zijn dagboek dat het opvalt dat Trui Wevers zo hard werkt, van geen ophouden weet als er bewoners ziek zijn (zelfs ’s nachts in de weer is) en erg is afgevallen. Uiteindelijk komt Trui wekenlang oververmoeid op bed te liggen. Er wordt een advertentie geplaatst voor ‘een meisje, voor in de huishouding’.

1924

In 1924 komt er vanuit de gemeente een verbod om op de aangekochte grond een weg en eventuele uitbreiding te laten plaatsvinden. Hiebendaal krijgt daarom het advies ook andere percelen rondom de locatie op te kopen.

1 november 1925

Op 1 november 1925 lukt het om van twee verschillende eigenaren grond te kopen.

De Hengeloers beklagen zich erover dat het graf van Aleida Lasonder niet over een steen beschikt. De kerk besluit dan om alsnog een mooie steen te plaatsen

(bijlage: foto graf Aleida Lasonder)

Begin 1927 

Avondrust heeft altijd een volledige bezetting gekend tot deze tijd (16 bewoners). De vraag is zelfs groter. Er is een wens om het aantal plaatsen uit te breiden naar 50. De Stichting heeft geen schulden en kan blijven bestaan dankzij legaten.

Voor de nieuwbouw naast het oorspronkelijke pand is f 120.000,- nodig. Er wordt contact met de gemeente gelegd met de vraag of er een mailing uitgezet mag worden naar inwoners die mogelijk f2000,- kunnen bijdragen.  Er vinden veel giften plaats, die nauwlettend worden ‘opgenoteerd’. Een grote bijdrage komt van vroegere plaatsgenoot D.W. van Wulffen Palthe, groot f 10.000,-. Dit staat zelfs in de krant vermeld.

1928-1929

Wat opvalt: ds. Hiebendaal tekent geen geschreven aantekeningen meer op. Er volgen alleen nog wat getypte blaadjes informatie, een aantal verantwoordingen voor ontvangen gelden en vervolgens een krantenbericht en advertentie voor het open huis van de nieuwbouw.

Informatie die we nog tegenkwamen in het dagboek

Ter gelegenheid van de nieuwbouw/aanbouw is bekend dat mevrouw D.W. Stork Avondrust een groot fornuis, linoleum voor de grote zaal en katoenen gordijnen schenkt.

Jacob Spanjaard uit Borne schenkt Avondrust goede dekens voor de toekomstige bewoners, weliswaar met een weeffoutje, maar, zo wordt er gemeld, ‘de Hengelose fabrikanten zouden te beroerd zijn voor een dergelijke schenking’.

 

Bijlagen: eigendom van Carintreggeland/Het Woolde

 

Documents to download

1880-1920 - Wat eraan vooraf ging
Behoefte aan ouderenzorg in Hengelo

 

.

Een idee ontstaat.....
Al in 1913 ontstond bij de kerkeraad van de Hervormde Gemeente in Hengelo het idee om grond aan...
Leuke weetjes
'Terwille van de oudjes’’
1920: Oprichting Stichting "Oude mannen- en vrouwenhuis"
Overlijden Aleida Lasonder en haar erfenis
Koster Gerrit Peuscher treft Leida Lasonder dood aan
Wie was Aleida Lasonder?

De zuinigheid van Leida is bij iedereen bekend.

Zoeken naar een bestaand pand
Er werd uitgekeken naar een bestaand pand dat met zo weinig mogelijk ingrepen verbouwd kon...
De aankoop van huize Engelien
De locatie wordt aangepast
De eerste bewoners en een open huis
Uitbreiding van Avondrust
Overlijden dominee Hiebendaal
Steeds meer bejaardenhuizen
Na de bevrijding: plannen voor uitbreiding
De jaren vijftig
luchtfoto van de omgeving
Herinneringen aan mijn oma: mevrouw Wijers-Crone
40 jarig bestaan en plannen voor verdere uitbreiding
Gymnastiek voor de bewoners
Oplevering nieuwbouw in 1960
Een 'pseudo-amourette' in het huis
Plan nieuwbouw Geerdinksweg
Oplevering nieuwe vleugel aan de Geerdinksweg
Afbraak huize Engelien en verlenging Hiebendaalvleugel
Nieuwe regelgeving bij opname
Officiële opening Lasondervleugel

 

 

 

Luchtfoto van Avondrust
Regels in het huis
Nieuwbouw Van Wezelvleugel
Medewerkersruimte in 1975
Vijftig jarig bestaan
Zwaardere opnamecriteria
Avondrust door de jaren heen
Een kijkje in de jaren tachtig
Vrijwilligerswerk
Indeling in categorieën van zorgbehoefte
In beweging blijven
Oud worden in Avondrust
Fusie met Huize Ten Anker
Samenwerking met andere zorgcentra in Hengelo
Een ijskoude traktatie
Activiteiten voor bewoners
Stichting Zorgcentra Hengelo
Tijdelijke Huisvesting in de Wooldevleugel
De langst wonende bewoonster
Gezellige activiteiten - medewerkers in een 'andere rol'
Medewerkers in 1995
Het 75-jarig bestaan
Medewerkers nemen afscheid van de Hiebendaalvleugel
Sloop oude Hiebendaalvleugel
Nieuwbouw De Hiebendaal
De geschiedenis van de tulpvaas bij Huize Avondrust
Zoon naamgever opent nieuwbouw Hiebendaal
Zorgcentrum Avondrust heet voortaan Het Woolde
Het Woolde in vogelvlucht
foto bewonerswinkeltje in krant
Woolde doet uit nood in de avond de deur dicht
Mantelzorgers en vrijwilligers
Medewerkers zorgen voor gezelligheid
Nieuwe telefooninstallatie
Filmbeelden 2003
Carint
Kleinschalig wonen
Vrijwilligersgroep Woolde TV
Bouwplannen Van Wezelvleugel
Afbraak Wooldevleugel
Samenwerking met andere zorgorganisaties
Bewoners en deel personeel op de foto in de tuin
Ook bejaarden gaan met de tijd mee
Informatiebijeenkomsten over nieuwbouw
Foto's in en rondom de locatie
Het gaat beginnen, bouwbord geplaatst
Aftrap nieuwbouwactiviteiten en viering Koningsdag
Jong en oud werken samen bij een app voor belevingsroute Hengelo
Gebouw 1 in aanbouw
Hoogste punt eerste gebouw
Koningsspelen 2019
Eerste bewoners feestelijk ingetrokken (gebouw 1)
Hengelo toen & nu
hoogste punt gebouw II
Gebouw II in aanbouw
Sloop van een karakteristiek huis
Een nieuw adres
Het witte huis aan de Woolderesweg 69
Bouwkundige oplevering gebouw II
Bedrijvigheid in het tweede gebouw
Bewoners trekken in gebouw II
‘Het is fijn wonen in Het Woolde’
Stichting Vrienden van Het Woolde
Over technologie en ‘anders’ oud worden.
Basisschoolkinderen van De Wooldermarke verzorgen de moestuin
Bijna vijftig jaar vrijwilliger
100 jaar ouderenzorg in Hengelo
Film 100 jaar - Van Avondrust naar Het Woolde
Zelf gemaakte feestversiering
Expositie - 100 jaar ouderenzorg in Hengelo
Film: Officiële opening door Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet der Nederlanden
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet der Nederlanden opent nieuwbouwlocatie Carintreggeland Huis Het Woolde
Officiële opening Het Woolde - fotografie genodigden

Heeft u nog foto’s of verhalen van het vroegere Woolde die u met ons wilt delen? Deel ze met ons.